ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΡΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ.: 234/2015
Θεσσαλονίκη,6/4/2015

ΘΕΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το πρόβλημα της πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση έχει επιδεινωθεί εν μέσω κρίσης σε επίπεδα που απειλείται μαζικά η βιωσιμότητα ακόμα και κατά τα άλλα υγιών μικρών επιχειρήσεων. Υπάρχει πλήθος ερευνών και μελετών που αποδεικνύουν ότι η χώρα μας είναι, και ήταν, ακόμα και πριν την κρίση, στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης αναφορικά με το πρόβλημα αυτό.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα έχει δύο διαστάσεις. Πρώτον, οι μικρές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σήμερα ένα πρόβλημα εξαιρετικά μειωμένης ρευστότητας, εν μέσω κρίσης, εξαιτίας των γνωστών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες, ιδιαίτερα δηλαδή από το 2010 έως και σήμερα. Δεύτερον, εντοπίζονται δομικές και μακροπρόθεσμες δυσκολίες των μικρών επιχειρήσεων να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση, ακόμα και στην προ-κρίσης εποχή
Α. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΡΕΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
• Ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία στα προγράμματα του λεγόμενου «νέου ΕΣΠΑ». Η ευελιξία αφορά τη γεωγραφική ανακατανομή των μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής (ΜΧΤ) και την απλοποίηση των διοικητικών απαιτήσεων που συνδέονται με τα υφιστάμενα ΜΧΤ, σε σχέση κυρίως με τις διαδικασίες υποβολής των αιτήσεων, παρακολούθησης, κατάρτισης εκθέσεων και αξιολόγησης.

• Αντιμετώπιση συγκεκριμένων δυσκολιών που εντοπίζονται στη διαδικασία έγκρισης των αιτήσεων χρηματοδότησης από ΜΧΤ. Συγκεκριμένα, παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις ανάμεσα στα ποσοστά νομικών δεσμεύσεων για χρηματοδοτήσεις και των τελικών δαπανών προς τις επιχειρήσεις. Οι βασικότεροι λόγοι για τις αποκλίσεις αυτές φαίνεται να είναι οι εξής:
o Έλλειψη ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας
o Καταγραφή στην ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.
o Μειωμένη πιστοληπτική ικανότητα λόγω αδύναμων οικονομικών στοιχείων εν μέσω κρίσης
• Αύξηση των διαθέσιμων μέσων παροχής κεφαλαίων κίνησης για τις ΜμΕ. Στην τρέχουσα κατάσταση η παροχή ρευστότητας είναι το βασικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις, ενώ η ζήτηση για επενδύσεις είναι ακόμα σχετικά μικρή, καθώς η πλειοψηφία τους λειτουργεί σε ένα ποσοστό μόνο του συνόλου του δυναμικού τους.
• Δημιουργία εργαλείων εγγυοδοσίας με βάση τις παρεχόμενες ασφάλειες από τους επιχειρηματίες, ως εγγύηση για λήψη χρηματοδότησης.
• Δημιουργία εργαλείου μικροχρηματοδότησης (microfinance). Το εν λόγω εργαλείο απουσιάζει από την προσφορά προϊόντων πίστωσης στη χώρα μας, παρόλο που θεωρούμε ότι ταιριάζει απόλυτα με τις ιδιαιτερότητες της επιχειρηματικότητας στη χώρα, η οποία στηρίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό στις πολύ μικρές επιχειρήσεις σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης.
• Ανάγκη αποτελεσματικής ενημέρωσης των ΜμΕ ως τελικών χρηστών σχετικά με την ύπαρξη των ΜΧΤ.

Β. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ.
Όπως αναλύθηκε στην εισαγωγή, ιδιαίτερης σημασίας κρίνεται η ελλιπέστατη υποδομή του χρηματοδοτικού συστήματος στη χώρα μας, καθώς το περιβάλλον που φαίνεται να δημιουργείται θα αποτελείται αποκλειστικά από τέσσερις μεγάλες, συστημικές τράπεζες, με ό,τι αυτό σημαίνει σχετικά με τη στόχευσή τους και τις αντίστοιχες επιλογές κατεύθυνσης των ροών χρηματοδότησης. Είναι γνωστό ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις βρίσκονται ουσιαστικά εκτός αγοράς στόχου για τις τράπεζες αυτές.
• Θα πρέπει να στηριχτεί η πρωτοβουλία των φορέων των μικρών επιχειρήσεων για δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας Μικρών Επιχειρήσεων, σύμφωνα με την κοινή πρόταση που

έχουν καταθέσει οι φορείς των Μ.Μ.Ε. (ΓΣΕΒΕΕ/ΕΣΕΕ/ΕΣΤΕ) για τη χρήση του υπάρχοντος δικτύου των συνεταιριστικών τραπεζών. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες θα είναι σε θέση να διατηρήσουν μια υγιή κεφαλαιακή βάση, προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία του θεσμού του συνεταιρίζεσθαι. Στο γενικότερο σχήμα της Αναπτυξιακής Τράπεζας Μικρών Επιχειρήσεων μπορούν να συμπεριληφθούν και οποιοιδήποτε άλλοι φορείς θεωρείται ότι θα μπορέσουν να συνεισφέρουν αποτελεσματικά στους σκοπούς της Τράπεζας.
• Δημιουργία συμβουλευτικών υπηρεσιών οι οποίες θα συνοδεύουν τα χρηματοοικονομικά προϊόντα για τις μικρές επιχειρήσεις, που θα βοηθήσουν στην παροχή καλύτερης και ποιοτικότερης πληροφόρησης διευκολύνοντας τόσο τον επιχειρηματία, όσο και την τράπεζα στη συνεργασία τους.
• Δημιουργία ενός μηχανισμού για την παρακολούθηση της χρηματοδότησης των ΜμΕ. Το ακριβές σύνολο των στοιχείων που πρέπει να συγκεντρώνεται (σε μηνιαία ή τριμηνιαία βάση) θα πρέπει να συζητηθεί και να γίνει δεκτό από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (δηλ. τράπεζες, ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και οργανισμοί ΜμΕ).
• Διερεύνηση πιθανότητας εφαρμογής δομών εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης (τύπου crowdfunding) και στη χώρα μας. Τα εργαλεία αυτά καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα χρηματοδότησης (ίδια και ξένα κεφάλαια, χρηματοδότηση σποράς-seed και χρηματοδότηση υφιστάμενων επιχειρήσεων, χρηματοδότηση ιδιωτών και επιχειρήσεων, χρηματοδότηση μέσω προεξόφλησης τιμολογίων κτλ.)
• Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί Τοπικής Ανάπτυξης (Community Development Financial Institutions – CDFIs). O σκοπός λειτουργίας των οργανισμών αυτών τους διαφοροποιεί σημαντικά από τις εμπορικές τράπεζες. Οι CDFIs έχουν ως πρωταρχικό στόχο την ανάπτυξη της τοπικής κοινότητας την οποία εξυπηρετούν, παρέχοντάς της χρηματοδότηση η οποία δεν θα μπορούσε να παρασχεθεί εάν δεν υπήρχε ο οργανισμός.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ

Την περίοδο της κρίσης και παρά την περιορισμένη πρόσβαση των μικρών επιχειρήσεων στον τραπεζικό δανεισμό, το φαινόμενο της ιδιωτικής υπερχρέωσης γιγαντώθηκε ως αποτέλεσμα της διαδικασίας εσωτερικής υποτίμησης αλλά και μετασχηματισμού μέρους του δημόσιου χρέους σε ιδιωτικό. Είναι προφανές ότι τα θύματα αυτής της διαδικασίας, εκτός από τα νοικοκυριά, ήταν και οι μικρές επιχειρήσεις. Σήμερα, πάνω από το 40% των μικρών

επιχειρήσεων βρίσκονται στο κόκκινο ως προς την εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων στις τράπεζες. Ταυτόχρονα, η πρόσβασή τους σε εναλλακτικές μορφές και εργαλεία χρηματοδότησης είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Ιδιαίτερα σήμερα, πολλές επιχειρήσεις αναζητούν κεφάλαια για την αναχρηματοδότηση υφιστάμενων δανείων.
Πάγια θέση μας είναι ότι για την ορθή και αποτελεσματική νομοθέτηση απαιτείται η συστηματική αξιοποίηση των στατιστικών δεδομένων. Επίσης, ουδέποτε έχει εκπονηθεί μια αντίστοιχη διαδικασία stress test για τις μικρές επιχειρήσεις (SME-test) για να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις από μια πιθανή ρύθμιση χρεών.
Η νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Ανάπτυξης που εισήχθη με το Ν. 4307/2014 δεν ανταποκρίθηκε στις ανάγκες της αγοράς και των μικρών επιχειρήσεων. Η ρύθμιση αποδείχθηκε ατελής και αναποτελεσματική και σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγεί σε αδιέξοδα τους δανειολήπτες, αφού η υπόθεσή τους αδυνατεί να καταλήξει. Οδηγεί σε δέσμευση και αιχμαλωσία τους δανειολήπτες και απαλλάσσει τα τραπεζικά ιδρύματα από μια αντίστοιχη υποχρέωση λογοδοσίας και δεσμευτικότητας.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
• Επίλυση του προβλήματος των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων, με σαφές δεσμευτικό πλαίσιο για τα τραπεζικά ιδρύματα (τροποποίηση Ν. 4307/2014)
• Δημιουργία ενδιάμεσου φορέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων
• Καθορισμός ύψους δόσης με βάση πραγματικά στοιχεία τζίρου και εισοδήματος (30%)
• Διαμόρφωση προγραμμάτων για αναχρηματοδότηση των υφιστάμενων δανείων.
• Προώθηση μιας σοβαρής συντεταγμένης επίλυσης της εξίσωσης χρεών προς δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Πάγια θέση είναι ότι για την ορθή και αποτελεσματική νομοθέτηση απαιτείται η συστηματική αξιοποίηση και η διαφάνεια των στατιστικών δεδομένων.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η αποσαφήνιση και απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων και επαγγελμάτων, καθώς και το γραφειοκρατικό και διοικητικό κόστος συμμόρφωσης των υφιστάμενων πρέπει να αποτελέσει κύριο μέλημα της κυβέρνησης, προκειμένου να προστατεύσουμε, να ενισχύσουμε αλλά και να ενθαρρύνουμε την

επιχειρηματικότητα στην χώρα μας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα για τις επιχειρήσεις χαμηλής όχλησης οι οποίες αποτελούν περίπου το 75%-80% των αδειοδοτήσεων στη χώρα, γίνεται προσπάθεια εφαρμογής ενός νέου μοντέλου που βασίζεται στην αρχή : «πρώτα αδειοδοτώ» (θέτοντας τις αναγκαίες απαιτήσεις) και «μετά ελέγχω» (ν. 3982/2011). Δραστική επίσης απλοποίηση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης έχει επιτευχτεί με την κατάρτιση Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων (ΠΠΔ – Ν. 4014/2011) για συγκεκριμένα είδη έργων και δραστηριοτήτων, απαλλάσσοντας δεκάδες χιλιάδες έργα και δραστηριότητες από την ανάγκη διεξαγωγής ειδικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, προκειμένου να λάβουν απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (η οποία έπρεπε να ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, συνήθως ανά πενταετία) και υπόκεινται σε γενικές προδιαγραφές, όρους και περιορισμούς που τίθενται για την προστασία του περιβάλλοντος.
Ωστόσο σημαντικά προβλήματα παραμένουν στην διαδικασία αδειοδότησης των επιχειρήσεων που διατηρούν αρκετές από τις παθογένειες του προηγούμενου συστήματος. Θεωρούμε ότι ο ρόλος των εργοδοτικών οργανώσεων, των αυτοαπασχολούμενων και των εργαζομένων, αλλά και των δημόσιων αρχών και υπηρεσιών πρέπει να είναι καθοριστικός ώστε να συνδιαμορφωθεί ένα πλαίσιο σταθερό και ισορροπημένο για την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότητησης και την μείωση της γραφειοκρατίας.

ΠΟΛΥΝΟΜΙΑ – ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ – ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Η πολυνομία που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη διάσπαρτων νόμων που για την εφαρμογή τους απαιτούνται πλήθος υπουργικών αποφάσεων, προεδρικών διαταγμάτων, εγκυκλίων, και αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα για την διαμόρφωση ενός ελκυστικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, τα τελευταία χρόνια εντάθηκε σε υπερθετικό βαθμό αντί να μειωθεί και να εξορθολογιστεί.
1. Θα πρέπει άμεσα να ξεκινήσει η ενιαία κωδικοποίηση των νομοθετημάτων. Παράλληλα οι μελλοντικοί νόμοι θα πρέπει να είναι πλήρεις και σαφείς χωρίς παραπομπές σε προηγούμενους νόμους, αλλά κωδικοποιώντας τους εξαντλητικά στο νέο νομοθετικό κείμενο. Απαραίτητη τέλος προϋπόθεση για την δημιουργία σταθερών και μακροχρόνιων νόμων και ρυθμίσεων είναι η εξαντλητική διαβούλευση και η συναίνεση όλων των ενδιαφερόμενων μερών.
2. Υιοθέτηση της αρχής «προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» στη νομοθετική διαδικασία και την λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Εκπόνηση Έκθεσης Αναμενόμενων Επιπτώσεων σε κάθε νομοθέτημα.
3. Βελτίωση στην απονομή της δικαιοσύνης, με στόχο τόσο την ταχύτητα όσο και την εμπέδωση κλίματος ασφάλειας των επενδυτών.
4. Ιδιαίτερη μέριμνα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, όπου πέρα από την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας χρειάζονται την ολόπλευρη στήριξη του κράτους.
5. Εφαρμογή της αρχής «πρώτα αδειοδοτώ και μετά ελέγχω». Με προφανή έμφαση στον έλεγχο και παράλληλα στην γρήγορη και απλοποιημένη διαδικασία χορήγησης αδειών. Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη σαφούς και σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου ώστε να μην επιτρέπονται πολλαπλές ερμηνείες των σχετικών διατάξεων.
ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ – ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ

• Δημιουργία Κέντρων Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, τα οποία θα λειτουργούνως “one stop shop”, δηλαδή σημεία μοναδικής επαφής για κάθε συναλλαγή του επιχειρηματία με το Δημόσιο (ίδρυση, αδειοδότηση, λύση της επιχείρησης καθώς και όλες τις επιμέρους διαδικασίες) με αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών και συνοδευτικών εγγράφων.
• Απλοποιημένες διαδικασίες αδειοδότησης για τις ΜΜΕ μέσω Πιστοποιημένων Μηχανικών (ΤΕΕ), κατά τα πρότυπα έκδοσης οικοδομικών αδειών (χωρίς τη μεσολάβηση δημόσιας υπηρεσίας) αρχικά για τις εγκαταστάσεις χαμηλής όχλησης.
• Ολοκλήρωση χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, ώστε να αρθούν τα εμπόδια από την ασάφεια του καθεστώτος χρήσεων γης σε πολλές περιοχές της χώρας.
• Αναθεώρηση της εμπορικής πολεοδομίας με στόχο τον περιορισμό της άναρχης επέκτασης των πολυκαταστημάτων και των εμπορικών κέντρων τύπου Mall. Παράλληλα, θα πρέπει να παρθούν μέτρα για την αναβάθμιση των τοπικών αγορών ώστε να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν ισότιμα με τα πολυκαταστήματα και να καταστούν ελκυστικοί πόλοι τουριστικού ενδιαφέροντος (ανοικτές τοπικές αγορές).

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ – ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΛΕΓΧΩΝ

Οι διατάξεις σχετικά με τη δυνατότητα ιδιωτικών φορέων να διεξάγουν τις εξετάσεις που απαιτούνται για την απόκτηση άδειας άσκησης τεχνικού επαγγέλματος καθώς και εκείνων που αφορούν την διενέργεια ελέγχων των αδειών λειτουργίας των επιχειρήσεων
(ν.4262/2014), μας προκαλούν προβληματισμό. Προφανώς ο σκοπός είναι η «αποσυμφόρηση» του κράτους (των Περιφερειών), η συντόμευση των διαδικασιών και η διοικητική διευκόλυνση, ωστόσο υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, ποικίλα ιδιωτικά συμφέροντα και νοοτροπίες να διεισδύσουν σε μια καίρια και μέχρι σήμερα σκοπίμως δημόσια διαδικασία. Βεβαίως τα προηγούμενα δεν υποδηλώνουν ότι οι μέχρι σήμερα υφιστάμενες δημόσιες υπηρεσίες αδειοδότησης λειτουργούσαν αποτελεσματικά και με διαφάνεια. Το ζητούμενο είναι:
(α) να απλοποιηθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο και
(β) να βελτιωθούν ριζικά οι αρμόδιες κρατικές ή περιφερειακές υπηρεσίες. Στο σχεδιασμό ενός τέτοιου συστήματος, εκτός των επαγγελματικών επιμελητηρίων και των περιφερειών, ο ρόλος των κλαδικών και τοπικών συνδικαλιστικών φορέων εκπροσώπησης εργοδοτών και εργαζομένων θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστικός, όπως άλλωστε συμβαίνει σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ανάλογες επιφυλάξεις υπάρχουν για τον θεσμό ελέγχου από τρίτους, κυρίως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, οι οποίοι ουσιαστικά θα ελέγχουν για λογαριασμό του δημοσίου τις επιχειρήσεις και τον τρόπο λειτουργίας τους. Πλέον, η ευθύνη της άδειας και ελέγχου λειτουργίας των επιχειρήσεων περνάει στους ιδιώτες επιχειρηματίες. Σε αυτή τη διαδικασία, εκτός από το παράβολο που υποχρεούται να καταβάλλει η υπό ίδρυση επιχείρηση για κάθε έτος λειτουργίας, θα πρέπει να καταβάλλει τίμημα, το οποίο συμφωνείται ιδιωτικά, για τη λήψη υπηρεσιών πιστοποίησης από πιστοποιημένο οργανισμό αξιολόγησης συμμόρφωσης. Το πρόβλημα ελέγχου έχει να κάνει κυρίως με τον τρόπο που γίνεται, εάν γίνεται και όχι από ποιον γίνεται. Εφόσον υπάρχει ένα σαφές και απλό ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας ο οποιοσδήποτε έλεγχος μπορεί να γίνει με checklist. Επίσης ο πρώτος έλεγχος εφόσον δεν συντρέχουν σοβαρές παραβάσεις να έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα για τον επιχειρηματία κατά τα πρότυπα των ελέγχων του ΕΦΕΤ. Ο έλεγχος δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εκχωρηθεί εξ ολοκλήρου στον ιδιωτικό τομέα.

ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ

Η εμπειρία ως τώρα έχει δείξει ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να δημιουργηθούν και να επεκταθούν οργανωμένοι χώροι ανάπτυξης και εγκατάστασης των επιχειρήσεων, βιομηχανιών – βιοτεχνιών, και όχι μεμονωμένη και άναρχη εγκατάσταση τους σε διάφορες
περιοχές όπως γινόταν μέχρι τώρα. Η εγκατάσταση των επιχειρήσεων σε επιχειρηματικά πάρκα, θα τους εξασφαλίσει ελάχιστο δυνατό λειτουργικό κόστος.
Υπάρχει η ανάγκη διαμόρφωσης μιας συνολικής στρατηγικής από την πολιτεία, η οποία θα καθιστά τα Ε.Π όχι απλά χώρους συγκέντρωσης επιχειρήσεων αλλά ολοκληρωμένους πόλους τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης.
Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο βασικοί παράγοντες που αποτελούν χρόνια τώρα τους ανασταλτικούς λόγους δημιουργίας Επιχειρηματικών Πάρκων.
1. Η χωροθέτηση των ζωνών αυτών είναι εκτός σχεδίου, και σε συνδυασμό και με την απροθυμία των σχετικών ΟΤΑ που υπάγονται οι περιοχές αυτές, δεν προχωρούν απρόσκοπτα οι διαδικασίες πολεοδόμησης και οργάνωσης τους
2. Έλλειψη κινήτρων εγκατάστασης των σχετικών επιχειρήσεων σε Ε.Π όταν μάλιστα συντρέχουν και λόγοι υποχρεωτικής μεγάλης αρτιότητας (ως εκτός σχεδίου περιοχές) και υψηλών αξιών γης.
Λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα και τις δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτεί η ανάθεση πολεοδομικών μελετών και εφαρμογής τους, οι Δήμοι δεν δείχνουν διάθεση να προχωρήσουν στη δημιουργία και λειτουργία σχετικών Πάρκων. Χώρες όπως η Ρουμανία και η Ουγγαρία προχώρησαν στη δημιουργία βιομηχανικών και βιοτεχνικών ζωνών, καθώς και πάρκων υψηλής τεχνολογίας, διασφαλίζοντας άρτια μεταφορική υποδομή για την εξυπηρέτηση των εν λόγω περιοχών και άμεσες διαδικασίες εγκατάστασης, μέσω φιλικών προς την επιχειρηματικότητα τοπικών αυτοδιοικήσεων.
Οι βασικές προτάσεις είναι οι εξής:
1. Σύμπραξη εταιρειών κατασκευής πάρκων και βιοτεχνικών επιχειρήσεων που θα επιθυμούσαν την εγκατάσταση τους εκεί. Η παραχώρηση δημοσίας γης στην κατασκευή Ε.Π θα εξάλειφε το πρόβλημα της μεγάλης υπερτιμολόγηση εκτάσεων.
2. Παροχή κατάλληλων κινήτρων μετεγκατάστασης των υφιστάμενων επιχειρήσεων σε οργανωμένες επιχειρηματικές ζώνες, όπως η φορολογική απαλλαγή για τα δύο πρώτα χρόνια και φοροελαφρύνσεις για τα επόμενα δύο έτη
3. Παρέμβαση του ΥΠΕΚΑ για ενεργοποίηση των ΟΤΑ στην άμεση προώθηση των αναγκαίων διαδικασιών, μέσω απλοποίησης των όλων ενεργειών μελέτης και ανάθεσης κατασκευής των Πάρκων
4. Εξασφάλιση περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας από τον κατασκευαστή του Ε.Π, ώστε να μην απαιτούνται ειδικές περιβαλλοντικές άδειες από τις εισερχόμενες επιχειρήσεις
5. Άμεση και στενή διασύνδεση των Ε.Π με τα τοπικά Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα ώστε να υπάρξει καινοτομία και αύξηση της παραγωγικότητας
6. Προώθηση και ενίσχυση των συνεταιρισμών – cluster εντός των Επιχειρηματικών Πάρκων και Ζωνών και ενθάρρυνση των βιοτεχνών-επιχειρηματιών να συμμετέχουν σε αυτούς
Λαμβάνοντας υπόψη, ότι η δημιουργία μιας Βιομηχανικής Ζώνης, τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και στις περιφέρειες της χώρας, θα επιφέρει μια σειρά οφελών αλλά και επιβαρύνσεων, οι αρμόδιοι φορείς του Δημοσίου που θα θεσμοθετήσουν και θα εγκρίνουν την χωροθέτηση και λειτουργία ενός Ε.Π, θα πρέπει να έχουν εκ των προτέρων προχωρήσει σε ειδικές μελέτες «αποκρυπτογράφησης» του χώρου επιλογής καθώς και της όμορης επηρεαζόμενης περιοχής. Επιπλέον θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί μελέτες που θα εκτιμούν τα πλεονεκτήματα στη διάχυση της αναπτυξιακής διαδικασίας περιφερειακά ή/και εθνικά, ώστε να προτιμηθεί μια περιοχή εγκατάστασης από μια άλλη.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΓΟΡΑΣ (ΚΥΡΙΑΚΕΣ, ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ, ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ)

Παρά τις καθολικές αντιδράσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές η προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης προχώρησε στη συγκεκριμένη πολιτική επιλογή με το Ν. 4177/2013 «Kανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» που ψηφίστηκε το 2013.
Ενώ τα αποτελέσματα που καταγράφηκαν στο τζίρο και την απασχόληση ήταν πενιχρά (σύμφωνα με μελέτη του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, ο προηγούμενος Υφ. Ανάπτυξης προχώρησε στην έκδοση ΥΑ Κ1-1119/7-7-2014 (ΦΕΚ 1859/8-7-2014 τ.Β”) σύμφωνα με την οποία θα υπήρχε πιλοτική εφαρμογή του μέτρου για όλο το χρόνο σε συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές. Η ΓΣΕΒΕΕ προσέφυγε τον Ιούλιο του 2014, από κοινού με την ΕΣΕΕ και την ΟΥΙΕ στο ΣτΕ και πέτυχε την προσωρινή αναστολή εφαρμογής της συγκεκριμένης ΥΑ.
Η ΓΣΕΒΕΕ έχει επισημάνει σε διάφορα επιστημονικά σημειώματα του ΙΜΕ ότι σε έρευνες που έχουν γίνει σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες δεν έχει προκύψει θετικό αποτέλεσμα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές, ενώ η πλειοψηφία των εμπόρων τους οποίους αφορά το μέτρο αντιτίθενται συντριπτικά (78,4% στην έρευνα Ιανουαρίου 2013, ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ). Θεωρούμε ότι η ανάκληση του μέτρου θα βοηθήσει την ομαλή μετάβαση της αγοράς σε οικονομική και κοινωνική ειρήνη.
-Με το Ν. 4177/2013, θεσμοθετήθηκαν δύο ενδιάμεσες εκπτωτικές περίοδοι, με σκοπό τη «βελτίωση της αγοράς». Κατά τη διάρκεια εφαρμογής αυτού του μέτρου, ούτε πραγματικές εκπτώσεις υπήρξαν, ούτε ο τζίρος και η ζήτηση αυξήθηκαν. Με νεότερη απόφαση, που έλαβε ο πρώην Υφ. Ανάπτυξης κ. Γιακουμάτος, απελευθερώθηκε πλήρως η δυνατότητα των επιχειρήσεων να επικοινωνούν προσφορές προς το καταναλωτικό κοινό. Μάλιστα, αγνοήθηκε χαρακτηριστικά το κοινό κείμενο Κώδικα Δεοντολογίας της Αγοράς που υιοθέτησαν και συμφώνησαν σχεδόν ομόφωνα οι κοινωνικοί εταίροι και οι φορείς της αγοράς (εκτός ΣΕΛΠΕ). Οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες έχουν συμβάλλει στην απαξίωση των μείζονων εκπτωτικών περιόδων και ουσιαστικά οδηγούν σε ολιγοπώληση την αγορά.
Η αναβάθμιση του ρόλου της Επιτροπής Ανταγωνισμού και η ορθολογικότερη ανάπτυξη του ελεγκτικού μηχανισμού για τον εντοπισμό εναρμονισμένων πρακτικών τιμολόγησης είναι ζωτικής σημασίας για την βελτίωση της αγοράς και του επιχειρηματικού κλίματος. Η εμπλοκή της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς είχε περιοριστεί το προηγούμενο διάστημα στη βεβαίωση παραβάσεων τυπικού χαρακτήρα, με αποδέκτες κυρίως μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, και τα αντίστοιχα επαγγέλματα, χωρίς να λαμβάνει πρωτοβουλίες για τα φαινόμενα αισχροκέρδειας σε εισαγόμενα είδη, στην υψηλή τιμολόγηση εισαγόμενων αγαθών και πρώτων υλών, τον έλεγχο κόστους και των διακινήσεων στις ενδοομιλικές συναλλαγές, στην τιμή της ενέργειας και αλλού.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
• Κατάργηση της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων
• Επαναφορά των 2 εκπτωτικών περιόδων
• Υιοθέτηση του Κώδικα Δεοντολογίας για την αγορά (έτσι όπως συμφωνήθηκε από τους θεσμικούς φορείς) και σύσταση οργάνου διαβούλευσης και ελέγχου με τη συμμετοχή των φορέων
• Αναθεώρηση της ρύθμισης για την πλήρη απελευθέρωση των προσφορών, με την υιοθέτηση συγκεκριμένων κανόνων
• Έμφαση των ελέγχων της Επιτροπής Ανταγωνισμού στους τομείς που παρατηρείται διαμόρφωση όρων καρτέλ και φοροαποφυγής

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ- ΕΣΠΑ

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία – ως αποτέλεσμα και έκφραση της υφεσιακής πορείας- είναι η μεγάλη πτώση των ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων, φαινόμενο το οποίο εκφράζεται και σε όρους πλήρους απαξίωσης του υφιστάμενου παραγωγικού εξοπλισμού. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία οι επιχειρήσεις λειτουργούν στο 65% του εργοστασιακού δυναμικού, με τις μικρές επιχειρήσεις να σημειώνουν ακόμη χαμηλότερες επιδόσεις. Αν συνυπολογίσουμε στην τεχνολογική υποβάθμιση, την απαξίωση του ανθρώπινου κεφαλαίου- είτε με τη μορφή μετανάστευσης, είτε υποαπασχόλησης και ανεργίας- , αντιλαμβανόμαστε ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας πραγματικής επενδυτικής γενοκτονίας.
Σημαντική συνεισφορά στην οικονομική καθίζηση έχει διαδραματίσει ασφαλώς η μεγάλη μείωση που σημειώθηκε στο ύψος των δημοσίων επενδύσεων που διατίθενται μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού. Από το 2009, οι δημόσιες επενδύσεις μειώνονται σταθερά σε ποσοστό άνω του 33%, ενώ για το 2015 το ΠΔΕ αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 400εκ. επιπλέον.
Η τάση αυτή πρέπει να αναστραφεί. Το ύψος των ΠΔΕ θα πρέπει σταδιακά να επανέλθει σε απόλυτους όρους στα επίπεδα προ της κρίσης. Η μείωση των δημοσίων επενδύσεων έχει οδηγήσει σε επενδυτική ασφυξία/ απραγία και σε στασιμότητα/ αποεπένδυση, ενώ έχει τροφοδοτήσει και τη συζήτηση για τη λειτουργία του πολλαπλασιαστή. Αν συνδυάσουμε τον αποκλεισμό των επιχειρήσεων από το εγχώριο πιστωτικό σύστημα, τους δυσμενείς όρους που θέτουν οι αλλοδαποί προμηθευτές και συνεργαζόμενοι αλλά και το συνολικό υπόβαθρο της ύφεσης, αντιλαμβανόμαστε ότι οι προοπτικές των ελληνικών επιχειρήσεων δε βελτιώνονται, παρά τη σημαντική προσπάθεια αναδιάρθρωσης και ανταγωνιστικότητας κόστους που έχουν καταβάλλει.
Σε περιόδους πρωτόγνωρης ύφεσης και κρίσης θα πρέπει το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων να διαχωρίζεται από τα υπόλοιπα στοιχεία που συγκροτούν τις δημόσιες δαπάνες και τελικά προσδιορίζουν το ύψος του ελλείμματος (για όλες τις χώρες). Είναι ένας λογαριασμός με υψηλό πολλαπλασιαστή και δεν θα πρέπει να ακολουθεί την καθοδική τάση της δημόσιας και ιδιωτικής κατανάλωσης.
Ταυτόχρονα με την αναθεώρηση των δεικτών του ΠΔΕ, απαιτείται ένας συντεταγμένος ανασχεδιασμός των προτεραιοτήτων της
διοίκησης που τίθενται για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020, τόσο σε επίπεδο οργανωτικό, όσο και σε επίπεδο χρηματοδότησης αναπτυξιακών δράσεων.
Τόσο σε επίπεδο κεντρικού σχεδιασμού, αλλά και κατά την πορεία διαμόρφωσης και ανάπτυξης των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, όλο το προηγούμενο διάστημα απουσίασε ένα συγκροτημένο πλαίσιο διαβούλευσης και ανταλλαγής προτάσεων με τους θεσμικούς φορείς.
Μεγάλο μέρος των προτάσεων κατέληξε να διαμεσολαβείται από συγκεκριμένους παράγοντες της αγοράς, με συγκεκριμένο προσανατολισμό και οικονομική κατεύθυνση ως προς το μοντέλο οικονομίας που αναζητούσαν, γεγονός που περιθωριοποίησε τις ανάγκες και τις επιδιώξεις της πλειάδας των μικρών επιχειρήσεων και της τοπικής οικονομίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αγνόηση των πραγματικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας και τον αποκλεισμό κλάδων με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία και πολλαπλασιαστικά οφέλη. Αυτή η εξέλιξη αποτυπώνεται και στις παραδοχές που ακολούθησε ο σχεδιασμός της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020.

– Ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των κοινωνικών εταίρων
Οι οργανώσεις των κοινωνικών εταίρων αποτελούν εταίρους, του Εταιρικού Συμφώνου και των Τομεακών και Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και η ενεργός συμμετοχή τους στην αναπτυξιακή διακυβέρνηση είναι προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα. Οι κοινωνικοί εταίροι συμμετέχουν ήδη θεσμικά, στην εκπόνηση των σημαντικότερων εθνικών προγραμμάτων για την ανάπτυξη, την απασχόληση και τις μεταρρυθμίσεις, γεγονός που τους δίδει τη δυνατότητα ολοκληρωμένων προσεγγίσεων για την εκπόνηση πολιτικών που θα βγάλουν τη χώρα από την κρίση. Οι κοινωνικοί εταίροι αναμένεται να έχουν αυξημένες ευθύνες για την εκπόνηση και
υλοποίηση δράσεων του ΕΠΑνΕΚ με στόχο την προώθηση του νέου αναπτυξιακού υποδείγματος που στηρίζει την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην υλοποίηση δράσεων του ΕΠΑνΕΚ θα αφορά κυρίως: (α) στην προώθηση της απασχόλησης και την υποστήριξη της κινητικότητας των εργαζομένων, (β) στην προώθηση της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων και των εργαζομένων στις οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές, (γ) στη βελτίωση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού της χώρας, (δ) στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και (ε) στην προώθηση της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας και στην ανάπτυξη εξωστρεφών δικτυώσεων και συνεργιών και (στ) στην ενίσχυση της θεσμικής τους ικανότητας, της ποιότητας του κοινωνικού διαλόγου και της δικτύωσής τους με διεθνείς οργανισμούς.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
• Διεκδίκηση ενός υψηλότερου μεριδίου δαπάνης από τον Π/Υ για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και κατανομή που να ευνοεί την εγχώρια παραγωγικότητα και τις επιχειρήσεις
• Σύνδεση φορολόγησης με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό των ΜμΕ (αφορολόγητο αποθεματικό)
• Σύνδεση της πρόσβασης σε επενδυτικά εργαλεία με τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης
• Απαλοιφή γραφειοκρατικών και άλλων προϋποθέσεων που καθιστούν μη επιλέξιμες πολλές μικρές επιχειρήσεις
• Επιτάχυνση της διαδικασίας απορρόφησης των κονδυλίων για το πρόγραμμα 2007-2013 (κινδυνεύουν πολλές πράξεις που έχουν υλοποιηθεί να μην χρηματοδοτηθούν)
• Ανασχεδιασμός στο πλαίσιο του εφικτού του ΕΠΑνΕΚ (η απορροφητικότητα πρέπει να συνδεθεί με τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που παράγει.

ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ

Οι πρόσφατες διατάξεις που έχουν ψηφιστεί για τις Εμπορικές Μισθώσεις, με το άρθρο 13 του Ν.4242/2014 του Υπ. Ανάπτυξης, οδήγησαν στην πλήρη απελευθέρωση των επαγγελματικών μισθώσεων και έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις ανάγκες της αγοράς χωρίς να επιλύουν κανένα ουσιαστικό πρόβλημα των ελληνικών επιχειρήσεων. Μάλιστα, επιτείνουν το πρόβλημα ανασφάλειας και οδηγούν σε αναστολή των όποιων σχεδιαζόμενων επενδυτικών δραστηριοτήτων. Έχουμε εκφράσει την αντίθεσή μας σε κάθε απόπειρα απελευθέρωσης των επαγγελματικών μισθώσεων, θεωρώντας ότι στη δεδομένη συγκυρία θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα επιλύσει.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Επαναφορά του προηγούμενου θεσμικού πλαισίου. Η οποιαδήποτε μεταβολή θα πρέπει να γίνεται ύστερα από ενδελεχή ανάλυση της αγοράς που θα λαμβάνει υπόψη ένα σύνολο κριτηρίων, όπως:
• τα πάγια επενδεδυμένα κεφάλαια,
• τους χρόνους αποπληρωμής των δανείων
• τον ορίζοντα επένδυσης και απόδοσης που έχει η επιχειρηματική δραστηριότητα
τις ζώνες χρήσεις
• την εμπορικότητα του δρόμου και το χώρο στον οποίο τοποθετείται μια επιχείρηση.
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να διατηρηθεί ένα πλαίσιο προστασίας της επιχειρηματικότητας με σκοπό την προώθηση της μακρόπνοης επενδυτικής δραστηριότητας.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ

Η ομαλότερη λειτουργία της αγοράς διέρχεται μέσα από τη διαμόρφωση ενός πλαισίου ισότιμης συμμετοχής, με ίσες ευκαιρίες και ενιαίους κανόνες για όλες τις επιχειρήσεις, με τρόπο που εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον.
Στο παρόν περιβάλλον οι ευρωπαϊκές ΜμΕ στο σύνολό τους βρίσκονται αντιμέτωπες με διαδικασίες που δεν επιτρέπουν την ισότιμη παρουσία τους στα προγράμματα δημοσίων συμβάσεων, γεγονός που οδηγεί σταδιακά στην ολιγοπώληση της αγοράς
Υποστηρίζουμε τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως έχει εκφραστεί με τις πρόσφατες οδηγίες για τις Δημόσιες και Ηλ. Δημόσιες Συμβάσεις, που στόχο έχουν τη διαφάνεια, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και την ίση μεταχείριση των επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, θεωρεί σημαντική πρόοδο την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού συστήματος δημοσίων συμβάσεων Προμηθέας (promitheus), όμως παραμένουν σημαντικές ατέλειες στο επιχειρησιακό μέρος, που χρήζουν βελτιωτικών παρεμβάσεων από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε:

• Οι ΜμΕ στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη γενικά βρίσκονται σε ένα δυσμενές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, όπου αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα τον εξωτερικό ανταγωνισμό και συμπιέζονται από την εγχώρια οικονομική πραγματικότητα. Η

συμμετοχή στους διαγωνισμούς αποτελεί συχνά μια δισεπίλυτη εξίσωση, καθώς ανταγωνίζονται με επιχειρήσεις αμφιβόλου προέλευσης και χωρίς να υπάρχει έλεγχος σε προγενέστερη και μεταγενέστερη φάση αξιολόγησης. Ενώ τηρούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ο μηχανισμός ελέγχου είναι μάλλον αναποτελεσματικός καθώς τα φύλλα συμμόρφωσης δεν ελέγχονται ή δε δύνανται να ελεγχθούν αποτελεσματικά.
• Οι διαγωνισμοί θα πρέπει να δίνουν την εναλλακτική σε μικρούς προμηθευτές να παρέχουν μεμονωμένα προϊόντα στα οποία έχουν εξειδικευτεί. Η ομαδοποίηση «ομοειδών αγαθών» δεν οδηγεί πάντα σε φθηνότερο, ανταποδοτικότερο και ποιοτικότερο αποτέλεσμα.
• Απουσιάζει μια οργανωμένη διαδικασία κατάρτισης και εκπαίδευσης των ΜμΕ ώστε να αποκτούν τις τεχνικές και λειτουργικές δεξιότητες για το χειρισμό αυτών των προγραμμάτων.
• Υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση μιας επιχείρησης να συμμετάσχει σε ένα διαγωνισμό. Σε μια περίοδο που η ύφεση και ο δημοσιονομικός κίνδυνος επηρεάζουν τις επιδόσεις των επιχειρήσεων, θα πρέπει λαμβάνεται υπόψη το φορολογικό καθεστώς που επικρατεί σε κάθε χώρα, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση και οι απαιτούμενες εγγυήσεις, αλλά και το κόστος πρώτων υλών. Ασφαλώς, τα παραπάνω αποτελούν παράγοντες που εκφεύγουν της αρμοδιότητας της Διεύθυνσης αυτής, αλλά θα πρέπει να συνυπολογιστούν σε μια επικείμενη μελέτη επιπτώσεων (impact assessment της νέας νομοθεσίας).
ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑΚΟΣ ΘΕΣΜΟΣ
Η κρισιμότητα της κατάστασης, δεν επιδέχεται άλλους πειραματισμούς και λανθασμένες επιλογές. Επιβάλλεται να αναζητήσουμε απαντήσεις σχετικά με τον ρόλο που καλείται και πρέπει να παίξει ο επιμελητηριακός θεσμός στην οικονομική ανάπτυξη και την επιχειρηματική δραστηριότητα της χώρας. Σήμερα γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική η ανάγκη ενός αναπτυξιακού οργανισμού με στόχο την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, τη βελτίωση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜMΕ. Τα Επιμελητήρια είναι οι μόνοι φορείς που πληρούν βασικές προϋποθέσεις και θα μπορούσαν να αναλάβουν αυτό το ρόλο και να γίνουν Κέντρα παροχής υπηρεσιών και οικονομικής ανάπτυξης. Δυστυχώς η προηγούμενη κυβέρνηση, στο πλαίσιο των μνημονιακών της υποχρεώσεων έχει καταργήσει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της
εγγραφής των επιχειρήσεων στα οικεία Επιμελητήρια. Το μνημονιακό πλαίσιο που έχει τεθεί, υπαγορεύει ακόμη και στο συγκεκριμένο ζήτημα την επιβολή μιας ξένης προς τα ελληνικά πράγματα και τα επιχειρηματική ήθη, λογικής ως προς την ανάπτυξη, λειτουργία και οργάνωση του επιμελητηριακού θεσμού. Αυτό δηλώνει αφενός την πλημμελή γνώση του θεσμού των επιμελητηρίων και αφετέρου μία ιδεολογική εμμονή σε πολιτικές απορρύθμισης της ίδιας της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Συνέπεια αυτής της ρύθμισης είναι όχι μόνο η διακοπή χρηματοδότησης των δράσεων των επιμελητηρίων αλλά και η διακοπή χρηματοδότησης του συνδικαλιστικού κινήματος των εμπόρων, βιοτεχνών και επαγγελματιών.
Κατά την άποψή μας, η υποχρεωτική εγγραφή των επιχειρήσεων στα οικεία επιμελητήρια όχι μόνο προωθεί την επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά, επίσης, διευκολύνει τις διοικητικές εργασίες του κράτους και τη συντεταγμένη οργάνωση των επιμελητηρίων. Ως εκ τούτου ζητούμε την επαναφορά της υποχρεωτικότητας εγγραφής και καταβολής συνδρομών, καθώς επίσης και την απόδοση μέρους του πόρου των επιμελητηρίων προς το συνδικαλιστικό κίνημα των Ε.Β.Ε.
Είναι σαφές ότι τα επιμελητήρια ασκούν ένα ρόλο παράλληλο και συμβουλευτικό προς την πολιτική ηγεσία ώστε οι πολιτικές που προωθούνται να είναι όσο το δυνατό φιλικότερες προς τις επιχειρήσεις και την εγχώρια οικονομία. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί ο κρίσιμος ρόλος του συνδικαλιστικού κινήματος των Ε.Β.Ε. που παρεμβαίνει πολιτικά για να επιλύσει μια σειρά από ζητήματα (φορολογικά, ασφαλιστικά, χρηματοδότηση, επενδύσεις) κεντρικής πολιτικής.
Τα επιμελητήρια με βάση την πληροφόρηση που συλλέγουν μπορούν να προσφέρουν την απαραίτητη γνώση στην κυβέρνηση σχετικά με τα επιμέρους πεδία παρέμβασης της κυβερνητικής πολιτικής.
Εκτός, όμως, από σύμβουλοι της κυβέρνησης, τα επιμελητήρια κατά την άσκηση της δημόσιας λειτουργίας τους καλούνται να παρέχουν χρήσιμες και συχνά καίριας σημασίας υπηρεσίες στις επιχειρήσεις-μέλη τους. Με άλλα λόγια, είναι ή οφείλουν να είναι και αξιόπιστοι σύμβουλοι και αρωγοί για τις επιχειρήσεις που είναι μέλη τους. Και στο σημείο αυτό αναδεικνύεται με τρόπο σαφή και κατηγορηματικό η ανταποδοτικότητα των τελών που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις στα επιμελητήρια. Από θεσμική άποψη, η αναβάθμιση αυτής της

λειτουργίας των επιμελητηρίων μπορεί να συμβάλει στην αποσυγκέντρωση ως προς τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και κατ’ επέκταση σε μείωση του κόστους κατά την παροχή των υπηρεσιών αυτών. Η μείωση αυτού του κόστους είναι ήδη εμφανής με τη θεσμοθέτηση της Υπηρεσίας Μιας Στάσης για την ίδρυση μιας επιχείρησης. Μπορεί, μάλιστα, αυτό το κόστος να μειωθεί ακόμα περισσότερο με τη θεσμοθέτηση εντός του πλαισίου των επιμελητηρίων Κέντρων Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων παρέχοντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες κατά το πρότυπο των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών [ΚΕΠ].
Τέλος, τα επιμελητήρια μπορούν να προχωρήσουν στη διαμόρφωση υποδομών για την επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα θερμοκοιτίδες νεοφυών επιχειρήσεων, συστάδες επιχειρηματικής δραστηριότητας, συνεργασίες με ερευνητικά κέντρα, κλπ., συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη δύσκολη αναπτυξιακή πορεία της πατρίδας μας.
Είναι ανάγκη να αναληφθεί μία πρωτοβουλία σε συνεργασία και σε διάλογο με τα επιμελητήρια για ένα νέο και ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο με στόχο τόσο τον εξορθολογισμό όσο και την αναβάθμιση του ρόλου των επιμελητηρίων. Και τούτο χωρίς να παραβλέπεται ο δημόσιος χαρακτήρας της λειτουργίας των επιμελητηρίων και ακόμα περισσότερο χωρίς να παραβλέπεται τόσο η ρυθμιστική τους λειτουργία όσο και τα καθήκοντα που καλούνται να αναλάβουν στην οικοδόμηση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου.
Ως εκ τούτου η λειτουργία τους, θα πρέπει να διέπεται από μια πραγματική αλλαγή στον επιμελητηριακό θεσμό της χώρας μας που θα λειτουργεί με αξιοπιστία και διαφάνεια, με αναλογική εκπροσώπηση στα όργανα της Διοίκησης, καθώς αποτυπώνει επακριβώς την βούληση των συναδέλφων, θα σέβεται τον καθημερινό αγώνα και αγωνία τους, θα αφουγκράζεται διαρκώς την ανησυχία και τον προβληματισμό του, τον οποίο και θα μεταφέρει στα αρμόδια όργανα της πολιτείας τεκμηριωμένα.

Για την Διοίκηση της Ο.Β.Σ.Θ.

Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας

Γιάννης Παπαργύρης Γιάννης Καραπινίδης